حکمرانی آب
نظام مسائل حوزه آب
۱) مقدمه
مدرسه حکمرانی شهید بهشتی به منظور انجام فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی در امر حکمرانی، حوزه‌های اصلی و مختلفی از جمله حوزه زیربنایی را تشکیل داده است که حوزه آب را می‌توان یکی از زیرحوزه‌های این حوزه اصلی در نظر گرفت. از طرفی در سال‌های اخیر، مسائل و چالش‌های حوزه آب در کشور ما به اندازه‌ای گسترده و مهم شده است که سایر پیشران‌های توسعه پایدار را از جمله بخش‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیط زیست، فن‌آوری، حقوقی و حتی سیاسی و امنیتی را نیز تحت تأثیر خود قرار داده است. به همین خاطر شاید بتوان آب و مسائل آن را به عنوان یک حوزه اصلی در نظر گرفت. به هر ترتیب با توجه به رویکرد فعلی مدرسه حکمرانی شهید بهشتی، زیرحوزه آب و مسائل آن جزء اولویت‌ها بوده و ارائه یک نظام مسائل جامع و دقیق در این حوزه و سایر حوزه‌ها، یکی از ارکان نقشه راه آموزشی و پژوهشی مدرسه حکمرانی می‌باشد.
۲) ساختار نظام مسائل حوزه آب
با توجه به گستردگی مسائل و موضوعات چالشی حوزه آب و به منظور تدوین یک نظام مسائل جامع، مسائل حوزه آب به ۲ بخش راهبردی و اصلی تأمین، توزیع و بهره‌برداری آب و همچنین حکمرانی تقسیم می‌شوند. در بخش تأمین، توزیع و بهره‌برداری ۴ حوزه آب آشامیدنی و بهداشتی، کشاورزی، صنعت و محیط زیستی قرار دارد (جدول ۱). لازم به ذکر است که هر مسئله می‌تواند جنبه‌های مختلفی در زمینه‌های محیط زیستی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سیاسی و امنیتی، فنی و اجرایی، فن‌آوری، سیاست‌گذاری و مدیریتی داشته باشد که در زمان پرداختن به موضوع، درباره آن بحث خواهد شد. همچنین این دسته‌بندی ممکن است در فرآیند مسئله‌یابی کامل‌تر و دقیق‌تر شود.
لازم به ذکر است که مسائل احصا شده در جدول (۱) ناشی از مطالعه اسناد، گزارشات، مقالات، مصاحبه‌ها و برگزاری نشست‌های تخصصی بوده که شرح کامل آن‌ها در قالب سیاست‌نامه‌های مدرسه حکمرانی به تدریج (۳ عدد در ماه) ارائه خواهند گشت.
جدول (۱) - ساختار کلی جانمایی مسائل حوزه آب در فرآیند مسئله‌یابی
|
بخش راهبردی |
عنوان مسئله |
|
|
تأمین، توزیع و بهره‌برداری آب |
آشامیدنی و بهداشتی |
|
|
صنعت |
||
|
کشاورزی |
||
|
محیط زیستی |
||
|
حکمرانی |
|
|
منابع
جدول (۲) - عناوین کتاب‌ها خارجی
|
سال انتشار |
انتشارات |
نویسنده |
عنوان کتاب |
ردیف |
|
2019 |
Springer |
Amarjit Singh , Dipankar Saha and Avinash C. Tyagi |
WaterGovernance: Challenges and Prospects |
1 |
|
2019 |
Springer |
Barbara Cosens and Lance nderson |
Practical Panarchy for Adaptive Water Governance |
2 |
|
2018 |
Springer |
Simon Porcher And Stéphane Saussier |
Facing The Challenges Of Water Governance |
3 |
|
2017 |
Routledge |
Diana Suhardiman, Alan Nicol and Everisto Mapedza |
Water Governance and Collective Action |
4 |
|
2016 |
Routledge |
Emma S. Norman and Christina Cook |
Negotiating Water Governance |
5 |
|
2013 |
ASHGATE |
Jurian Edelenbos, Nanny Bressers and Peter holten |
Water Governance as Connective Capacity |
6 |
|
2013 |
MPG PRINTGROUP |
Asanga Gunawansa |
Water Governance: An Evaluation of Alternative Architectures |
7 |
|
2011 |
Springer |
Margot Hill |
Climate Change and Water Governance |
8 |
جدول (۳) - عناوین کتاب‌های داخلی
|
ردیف |
عنوان کتاب |
تألیف/ترجمه |
مترجم |
انتشارات |
سال انتشار |
|
1 |
حکمرانی آب در مواجهه با تغییر جهانی |
ترجمه |
دکتر مهدی قربانی |
دانشگاه تهران |
1397 |
|
2 |
راهنمای ارزیابی حکمرانی آب |
ترجمه |
ع‍ادل ابراهیمی لویه و سلیمان میرزایی راجعونی |
لویه |
1397 |
|
3 |
یاریگری گروداران در حکمرانی فراگیر آب |
ترجمه |
پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات |
پژوهشگاه |
1396 |
جدول (۴) - عناوین مقالات خارجی
|
سال انتشار |
نویسنده |
عنوان مقاله |
ردیف |
|
2018 |
Evolution of water governance in Bangladesh: An urban perspective |
Evolution of water governance in Bangladesh: An urban perspective |
1 |
|
2017 |
P. WOODHOUSE and M. MULLERb |
Water Governance- An Historical Perspective on Current Debates |
2 |
|
2017 |
Sharon B. Megdal and Susanna Eden |
Water Governance, Stakeholder Engagement, and Sustainable Water Resources Management |
3 |
|
2016 |
Susana Neto |
Water governance in an urban age |
4 |
|
2015 |
Andreas Thiel |
Constitutional state structure and scalar re-organization of natural resource governance: The transformation of polycentric water governance in Spain, Portugal and Germany |
5 |
|
2015 |
Asanga Gunawansa and Lovleen Bhullar |
Water governance |
6 |
|
2014 |
Rodrigo Valdés-Pineda, Roberto Pizarro and Pablo García-Chevesich |
Water governance in Chile: Availability, management and climate change |
7 |
|
2013 |
Eric P. Perramond |
Water governance in New Mexico: Adjudication, law, and geography |
8 |
|
2012 |
John Dore, Louis Lebel, Francois Molle |
A framework for analysing transboundary water governance complexes, illustrated in the Mekong Region |
9 |
|
2011 |
C. Stein, H. Ernstson and J. Barron |
A social network approach to analyzing water governance: The case of the Mkindo catchment, Tanzania |
10 |
|
2010 |
Claudia Pahl-Wostl and Nicole Kranz |
Water governance in times of change |
11 |
|
2010 |
Cecilia Tortajada |
Water Governance: Some Critical Issues |
12 |
|
2008 |
Global Water Partnership |
Effective Water Governance |
13 |
جدول (۵) - عناوین مقالات داخلی
|
ردیف |
عنوان کتاب |
نویسنده |
سال انتشار |
|
1 |
سازوکار اثرگذاری هم زمان حکمرانی خوب و مخارج دولتی بر رشد اقتصادی |
بهزاد ملکی حسنوند، محمد جعفری و شهرام فتاحی |
1398 |
|
2 |
مروری بر حکمرانی آب |
مبینا احمدی، ریحانه بهشتیان و مه نوش مقدسی |
1397 |
|
3 |
حکمرانی آب: چالش ها و راه کارهای موجود برای برون رفت از بحران |
مونا امیری و مهتاب ابراهیمی |
1397 |
|
4 |
نقش حکمرانی و مدیریت بهم پیوسته منابع آب در پایداری زیست محیطی دریاچه ارومیه |
سیدمرتضی موسوی و مهدی سرایی تبریزی |
1397 |
|
5 |
چالش های حکمرانی مشارکتی رودخانه های فرامرزی و منابع آب بین المللی مشترک |
حجت میان آبادی |
1396 |