دربارۀ مدرسه
مدرسه حکمرانی شهید بهشتی به عنوان اولین مدرسه حکمرانی در ایران برابر اوامر ابلاغی و بنا بر اهمیت و جایگاه آموزش حکمرانی در ارتقاء دانش و مهارت حکمرانان کشور برای کارآمدی نظام و ارتقاء بهرهوری با حفظ منافع ملی و حقوق اساسی کشور، در تاریخ ۷ شهریور ۱۳۹۷، مصادف با عید غدیر خم در دانشگاه عالی دفاع ملی رسماً افتتاح گردیده است.
فلسفه وجودی مدرسه حکمرانی
دلیل تأسیس و شکلگیری مدرسه حکمرانی شهید بهشتی:
(۱) تدوین و تبیین حکمرانی متعالی اسلامی جهت استفاده در کشور و همه کشورهای جهان اسلام
(۲) ثبت تجارب حکمرانان ۴۰ ساله جمهوری اسلامی ایران جهت استفاده در تدوین ادبیات حکمرانی و استفاده حکمرانان آتی
(۳) ایجاد حساسیت در همه عناصر حکمرانی یا اصطلاحاً مثلث حکمرانی (حکمرانان، مردم و مؤسسات) برای کسب آمادگی و ایفای نقشهای مورد انتظار
(۴) جمهوری اسلامی ایران به عنوان اُمّالقرای جهان اسلام دارای رسالت هدایتگری است و مدرسه حکمرانی شهید بهشتی بهترین وسیله برای هدایتگری را تبیین و ارائه حکمرانی متعالی اسلامی میداند که با همکاری همه اندیشمندان اهل قلم و دلسوزان نظام درصدد است تا انشاالله هرچه زودتر این امر بسیار مهم را به انجام برساند.
ضرورت فعالیت مدرسه حکمرانی در نظام جمهوری اسلامی ایران
(الف) در کشور جمهوری اسلامی ایران فهم درست از مبانی فقهی (قرآن - روایات و سیره ائمه معصومین علیهم السلام) ضروری است و بدین سبب مدرسه حکمرانی شهید بهشتی در صدد است تا از طریق علمای دینی و کارشناسان، این مبانی را استخراج و در قالب متون درسی و در نهایت نسخه حکمرانی متعالی اسلامی در اختیار فراگیران که همان حکمرانان فعلی و آتی هستند قرار دهد تا از انحرافات احتمالی به علت عدم آگاهی جلوگیری نماید.
(ب) محیط ملی و بینالمللی کشورمان سرشار از پیچیدگیهای فناورانه زیست محیطی، نظامی، امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دیگر موارد است و حکمرانان برای اداره صحیح کشور یا سازمان و … نیازمند درک درست به این پیچیدگیها و شیوهها و مواجهه با آنها هستند.
(ج) مکاتب فکری، ایدئولوژی و حکمرانی متعددی داعیه در اختیار داشتن بهترینها را دارند، این امر در حالی است که حکمرانی پیامبر مکرم اسلام و دیگر ائمه معصومین علیهم السلام بهترین نسخه حکمرانی برای اداره ایران و جهان است؛ زیرا حکمرانی خوب صرفاً به توسعه و رفاه مادی مردم توجه دارد ولی حکمرانی اسلامی بعد معنوی و روحی انسان و سیر الی الله را نیز توام با رفاه مادی در اداره امور مردم در نظر دارد ضمن اینکه تجارب حکمرانی در گام اول انقلاب اسلامی منظور همان ۴۰ سال گذشته نیز به علت مشغله مسئولین تاکنون ثبت و ضبط نگردیده و این امر برای ارتقاء مهارت حکمرانان فعلی و آتی ضروری به نظر میرسد.
قابلیتهای مدرسه حکمرانی
قابلیتهای مدرسه حکمرانی شهید بهشتی تحت دو عنوان، آموزشی و پژوهشی از این قرار میباشد:
در حوزه پژوهش:
(۱) تدوین ادبیات ایرانی اسلامی حکمرانی در قالب ترجمه، تدوین و نقد آثار تولید شده
(۲) تدوین نظام مسائل کشور و تهیه سیاستنامه لازم
(۳) انجام پروژههای عمرانی درکلیه مسائل کشور مانند اقتصاد، سلامت، بیمه، نظام انتخابات و غیره
(۴) برگزاری نشستهای تخصصی و کرسیهای آزاداندیشی
(۵) همکاری با سایر پژوهشکدهها و مراکز پژوهشی کشور و جهان
(۶) تهیه رصدنامه که مبتنی بر نظارت بر فعالیت دستگاهها و مؤسسات استخراج میشود و با پایش این فعالیتها رصدنامه کامل میگردد؛ البته این فعالیت در چشم انداز مدرسه دیده شده است و فعلاً جزو اقدامات جاری مدرسه نیست.
در حوزه آموزش:
(۱) ارتقاء مهارتهای حکمرانی از طریق برگزاری دورههای کوتاه، میان و بلندمدت برای حکمرانان فعلی و آتی؛ البته بدیهی است که دانش آموختگان حکمرانی به طور قطع ممکن است در مناسب حکمرانی قرار نگیرند و ممکن است در مشاغل آموزشی و پژوهشی در حوزه حکمرانی فعالیت نمایند.
(۲) تهیه و تدوین منابع و محتوای آموزشی مورد نیاز فراگیران؛ طبیعتاً محتوا و روش آموزش برای فراگیران حوزههای مختلف همانند بیمه بانکداری، نظام سلامت و غیره متفاوت خواهد بود. چرخه تهیه محتوای آموزشی از این قرار است که ابتدا مسائل کشور مطالعه و بررسی و نظام مسائل تهیه میشود، سپس سیاستنامه و بعد درسنامه و محتوای آموزشی تهیه میگردد؛ البته این امر با همکاری دستگاههای متقاضی آموزش انجام میشود تا دقیقاً فراگیران همان موضوعاتی را یاد بگیرند که مورد نیاز دستگاه متقاضی است.
(۳) روش اجرای آموزش در مدرسه حکمرانی شهید بهشتی متفاوت با دانشکدههای موجود در کشور است، بدین ترتیب که آموزش مدرسه پنج-پنجرهای است:
(۱) ابتدا ارائه نظریه توسط استاد نظری انجام میشود.
(۲) پس از آن یک استاد تجربی بحث را ادامه داده و تجربه خودش را در حوزه مورد نظر برای فراگیران کلاس ارائه میکند.
(۳) سپس دانشجویان و فراگیران - که حکمرانان فعلی یا متقاضیان آزاد هستند - و در کلاس حضور دارند وارد بحث و بررسی خواهند شد.
(۴) بعد از بحث و بررسی و ارائه راهکار از طریق فراگیران در این مرحله، استاد عملی مجدداً وارد بحث شده و راهکارهای ارائه شده از طرف فراگیران را بررسی میکند و راه کار نهایی را که برآمده از تجربیات پیشین خود میباشد و آن را در طول مسئولیت خود به کار گرفته و در موضوعات مختلف موفق بوده ارائه میکند.
(۵) بعد از استاد عملی، استاد نظری وارد بحث شده و با توجه به همه مباحث مطرح شده در کلاس و مبانی تئوریک موجود در ایران و جهان، جمعبندی کرده و تئوریهای لازم را به فراگیران ارائه میکند.
(۴) در حوزه آموزش، عنایت به اساتید و محتوای آموزشی است که مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده است و در این خصوص فرمودند: «توجه به اساتید و محتوای آموزشی بسیار مهم است» و به همین سبب مدرسه در صدد است که انشاالله بهترین اساتید کشور را به کار گرفته و جامع و مانعترین و بهروزترین منابع آموزشی را ارائه کنه تا انشاء الله فراگیران بتوانند خروجی علمی متفاوتی را در مقایسه با فراگیران دیگر دانشکدهها و مدارس داشته باشند.
چرا مدرسه حکمرانی شهید بهشتی با عنوان مدرسه نامگذاری شده است؟
علت این امر آن است که این مدرسه قرار است، مکتب متعالی حکمرانی اسلامی را تدوین و ارائه کند. دیگر تفاوت آن با دانشکدههای دیگر این است که دانشکدهها عمدتاً مباحث نظری را به فراگیران ارائه میکنند و ارزیابی خاصی در خصوص کسب مهارت واقعی، دانشآموخته ندارند، ولی در مدرسه حکمرانی شهید بهشتی این امر حائز اهمیت است که فراگیران به صورت توأمان واقعاً هم مبانی نظری و هم مهارتهای حکمرانی را یاد بگیرند.
نحوه پذیرش دانشجو در مدرسه حکمرانی
دوره بلندمدت یا همان دوره دکتری (phd) حکمرانی تابع مقررات وزارت علوم و دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی است؛ ولی مدرسه برای دورههای کوتاهمدت که عمدۀ متقاضیان آن دستگاههای تابعه حاکمیت هستند و نیروهایشان را معرفی میکنند، هیچ محدودیتی قائل نیست و تنها شرط آن معرفی افراد توسط سازمان مربوطه است؛ چرا که فرض بر این است که سازمان، یا کارکنانی را معرفی میکند که برایشان برنامه شغلی دارد، و یا اینکه در حال حاضر این افراد حائز منصب حکمرانی هستند و برای ارتقاء کیفیت کارشان به مدرسه اعزام میشوند تا دانش و مهارت لازم را کسب کنند، و در مناصب شغلی قرار بگیرند.
دسته دیگری از آموزشها مختص افرادی است که هیچ شغل حاکمیتی یا دولتی ندارند علاقمند هستند تا دانش و مهارت حکمرانی کسب کنند، بدنی منظور دورههای آموزشی برای این افراد در نظر گرفته شده است تا با شرایطی به کسب این علوم و مهارتها بپردازند.
چرایی تشکیل مدرسه حکمرانی در ذیل دانشگاه عالی دفاع ملی
دانشگاه عالی دفاع ملی مبتکر تشکیل مدرسه حکمرانی شهید بهشتی است؛ اما آنچه حائز اهمیت است، نداشتن سوگیریهای سیاسی در این مدرسه است؛ دانشگاه عالی دفاع ملی یکی از مراکزی است که در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری در مسیر حکمرانی کشور حرکت میکند و در این مسیر از تمایل به گرایش های سیاسی احتراز دارد.
بر این اساس، وجود چنین مزیتی در دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی باعث میشود با مدرسه حکمرانی، هیچ شُبههای درباره وابستگی مدرسه به گروه خاصی به وجود نیاید؛ بنابراین هر دولت با هر نگاهی و یا گرایشی که تشکیل شود، میتواند از آموزشهای مدرسه استفاده کند.