جایگاه مفهوم تعارض منافع در حکمرانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی
چکیده: تعارض منافع واژه‌ای نام‌آشنا اما تقریباً جدید در عرصه حکمرانی است. این مفهوم از سال ۱۹۸۰ به‌طور گسترده‌تری در ادبیات حکمرانی و اداره امور عمومی مورد استفاده قرار گرفت و به تدریج در علوم اجتماعی و به طور خاص در خط‌مشی گذاری عمومی مطرح شد. تعارض منافع به حالت یا موقعیتی دوسویه اطلاق می‌شود که بازیگر عرصه حکمرانی (اعم از فرد، گروه یا سازمان) از یک طرف در مقام مسئولیت مورد اعتماد دیگران و از طرف دیگر دارای منافع شخصی یا سازمانی مؤثر بر تصمیمات ناظر به منافع ذینفعان قرار می‌گیرد. به بیانی دیگر بازیگر به صورت خواسته یا غیر ناخواسته در شرایطی قرار می‌گیرد که میان منافع شخصی و حرفه‌ای او تضاد ایجاد می‌شود. در این مقاله ضمن بیان تعریف و ارکان اساسی شکل‌گیری موقعیت تعارض منافع، به جایگاه و کارکرد این مفهوم در دو موضوع مهم حکمرانی و خط‌مشی گذاری عمومی توجه می‌شود. در گام اول به بررسی جایگاه مفهوم تعارض منافع در نظریات اصلی حکمرانی شامل حکمرانی سلسله‌مراتبی، حکمرانی بازاری، حکمرانی شبکه‌ای پرداخته شده و در گام دوم، جایگاه و کارکرد این مفهوم در تحلیل سیاست مورد تأکید قرار می‌گیرد. تحلیل چرخه خط‌مشی گذاری از منظر تعارض منافع هدفی است که در گام دوم دنبال می‌شود. محققان با رویکرد استدلالی-قیاسی با جمع‌آوری اسنادی داده‌ها پژوهش حاضر را شکل داده‌اند و در نهایت پیشنهادهایی را برای توجه هرچه بیشتر مدرسان و پژوهشگران اداره و خط‌مشی گذاری عمومی در رابطه با استفاده حداکثری از مفهوم و منظر تعارض منافع مطرح نموده‌اند.
نظر شما :