نشست تخصصی "حکمرانی ایران آینده"

به گزارش روابط عمومی مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی نشست تخصصی "حکمرانی ایران آینده" با حضور دانشجویان و اساتید حوزه حکمرانی در سالن همایش های مدرسه برگزار شد. در این نشست، دکتر مصطفی زمانیان، رئیس سابق مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری، به تشریح چالش‌های کلیدی حکمرانی و اهمیت بازنگری در نظام شناختی و سیاست‌گذاری کشور پرداخت.

در ابتدای این نشست، دکتر قائمی رئیس مرکز آموزش‌های حکمرانی با یاد و نام امام علی (ع)، کلام خود را آغاز کرد و ضمن تأکید بر ارزش‌های عدالت، حکمت، و انسانیت در سیره علوی، از خداوند متعال طلب توفیق و استقامت در مسیر حق و عدالت کرد.

ایشان با ابراز خرسندی از حضور فرهیختگان در مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی، این مرکز را پایگاهی پیشرو در تولید دانش و تربیت متخصصان حکمرانی دانست و بر تلاش‌های مستمر آن در ارتقای علمی و عملی این حوزه تأکید کرد.

در ادامه، دکتر بختیاری، رئیس مدرسه حکمرانی، ضمن خوش‌آمدگویی به حضار، فرارسیدن روز دانشجو را تبریک گفت. وی با تقدیر از تلاش‌ها و انگیزه بالای دانشجویان در مسیر علم و مسئولیت‌پذیری اجتماعی، این روز را نمادی از آرمان‌خواهی و تلاش برای پیشرفت دانست.

محورهای علمی نشست:

1. کانتکست (Context) به‌عنوان بنیان دستگاه شناختی حکمرانی:
   دکتر زمانیان بر اهمیت مفهوم "کانتکست" (Context) به‌عنوان لایه پنهان تصمیم‌گیری تأکید کرد و آن را هسته اصلی دستگاه شناختی جامعه دانست. ایشان توضیح داد که جامعه نه بر اساس داده‌های بیرونی، بلکه بر پایه تفسیر و بازنمایی این داده‌ها در کانتکست (Context) ذهنی خود تصمیم می‌گیرد.
   • وظایف کانتکست (Context):

5. انتخاب داده‌ها از میان پدیده‌های بیرونی.
5. تحریف و تطبیق داده‌ها با پیش‌فرض‌های ذهنی.
5. تفسیر داده‌ها و شکل‌دهی به رفتار و قضاوت جامعه.

2. سه سطح حکمرانی و تصمیم‌گیری:
   وی نظام تصمیم‌گیری را در سه سطح زیر تبیین کرد:
   5. لایه اول (اقدام): مجموعه اقداماتی که باید دقیق، شفاف و قابل ارزیابی باشند.
   5. لایه دوم (برنامه‌ریزی توسعه): نظامی که تصمیمات کلان را هدایت و هماهنگ می‌کند.
   5. لایه سوم (دستگاه شناختی): سطحی که در آن نظام حکمرانی، آینده را بر اساس شناخت و کانتکست (Context) جامعه شکل می‌دهد.
3. ناکامی‌های حکمرانی و تأثیر آن بر تصویر آینده:
   دکتر زمانیان به سه ناکامی بنیادین در حکمرانی ایران اشاره کرد:
   5. عدم انسجام: تناقض میان وعده‌ها و عملکرد که به بی‌اعتمادی عمومی منجر شده است.
   5. عدم اصالت: فاصله میان ادعاهای حکمرانی و واقعیت‌های اجتماعی.
   5. عدم پذیرش: نپذیرفتن مشکلات اساسی مانند فساد و ناکارآمدی.
   5. این ناکامی‌ها، تصویر آینده جامعه را مخدوش و زمینه‌ساز گسترش بدبینی و رخوت شده‌اند.

4. دو نوع آینده در حکمرانی:
   5. آینده پیش‌فرض :بازتابی از گذشته که ذهن جامعه آن را بر اساس تجربیات قبلی پیش‌افکنده می‌کند.
   5. آینده خلق‌شده: آینده‌ای که از طریق بازاندیشی، پاک‌سازی پیش‌فرض‌ها، و استفاده از ظرفیت‌ها و استعدادهای ملی به‌وجود می‌آید. دکتر زمانیان تاکید کرد که حکمرانی موفق باید از آینده خلق‌شده بهره‌گیرد و از بازتولید گذشته اجتناب کند.
5. نقش رسانه‌ها در بازتعریف کانتکست (Context):
   رسانه‌ها به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در شکل‌دهی به کانتکست (Context) جامعه معرفی شدند. دکتر زمانیان بر اهمیت رسانه‌ها در ایجاد امید اجتماعی و مقابله با جریان‌های بدبینانه تاکید کرد.

6- تحلیل و نتیجه‌گیری علمی:

6. دکتر زمانیان، با استفاده از چارچوب‌های نظری مرتبط با دستگاه شناختی و کانتکست (Context)، نشان داد که حکمرانی مؤثر نیازمند درک عمیق‌تری از لایه‌های پنهان شناختی جامعه است. وی بر این باور است که تغییرات روبنایی نظیر اصلاح بودجه یا ساختارهای فیزیکی، بدون اصلاح لایه‌های شناختی، تأثیر پایدار نخواهد داشت.

7- پیشنهادات سیاستی ارائه‌شده در نشست:

• طراحی برنامه‌های حکمرانی بر پایه بازنگری در کانتکست (Context) و دستگاه شناختی جامعه.
• خلق آینده‌ای جدید از طریق مشارکت عمومی و حذف ناکامی‌های گذشته.
• تقویت گفتمان امیدآفرین در رسانه‌ها برای تغییر تصویر ذهنی جامعه از آینده.

7. ایجاد سازوکارهایی برای سنجش و اصلاح تناقض میان وعده‌ها و عمل در سیاست‌گذاری.

این نشست گامی مهم در بازاندیشی مفاهیم حکمرانی و ایجاد فضایی برای تعامل علمی میان اساتید و دانشجویان بود.  مدرسه عالی حکمرانی شهید بهشتی امیدوار است با برگزاری چنین نشست‌هایی، بستری برای ارتقای دانش حکمرانی و ایجاد تحولات مثبت در آینده ایران فراهم شود.