«مک فارلین» بدون اطلاع امام (ره) به کشورمان آمد/ برخی تصور می‌کنند استراتژی سیاست خارجی توسط رهبری تعیین می‌شود

دکتر مصطفی مصلح زاده، مسئول پانل سیاست خارجی اولین همایش ملی حکمرانی که توسط دانشگاه عالی دفاع ملی برگزار می‌شود، در گفت‌وگو با خبرنگار اخبار داخلی دفاع‌پرس، با اشاره به اینکه یکی از اجزای حکمرانی، سیاست خارجی و نهاد مسئول سیاست خارجی است، اظهار داشت: محور‌هایی که برای این پانل در نظر گرفتیم، عبارتند از استراتژی سیاست خارجی، ساختار وزارت امور خارجه، جایگاه صلح و عدالت در سیاست خارجی یا اندیشه رهبری انقلاب، دیپلماسی علمی و بیداری اسلامی که البته این پنج محور را می‌توان در دو موضوع اصلی استراتژی سیاست خارجی و مدیریت سیاست خارجی خلاصه کرد.

وی افزود: مدیریت سیاست خارجی نهادی است که سفارتخانه‌ها را در اختیار دارد و مذاکرات را انجام می‌دهد، همچنین توافقنامه‌ها را تهیه می‌کند و متصدی انواع دیپلماسی علمی، حقوقی، عمومی و ورزشی است؛ اما در خصوص استراتژی سیاست خارجی هم باید گفت که برخی تصور می‌کنند استراتژی سیاست خارجی توسط رهبری تعیین می‌شود در حالی که اینگونه نیست؛ زیرا استراتژی سیاست خارجی را دولت‌ها مشخص می‌کنند و رهبری فقط خطوط قرمز استراتژی‌ها را تعیین می‌کند؛ بنابر این تعیین خطوط قرمز به معنای تعیین استراتژی نیست.

مصلح زاده ادامه داد: به عنوان مثال همه تصور می‌کنند پایان جنگ تحمیلی را امام (ره) طراحی کرده در صورتی که این‌گونه نیست، چون مسئول سیاست خارجی دولت وقت در نامه‌ای به امام عنوان کرد که قادر به تامین هزینه‌های جنگ نیست؛ لذا امام (ره) با توجه به این نامه مجبور شد قطعنامه ۵۹۸ را قبول کند؛ یعنی امام (ره) بر اساس اعلام دولت مبنی بر اینکه دیگر نمی‌تواند جنگ را اداره کند، قطعنامه شورای امنیت را پذیرفت.

وی با تاکید بر اینکه مدیر سیاست خارجی کشور تلاش می‌کند استراتژی سیاست خارجی را به رهبری بقبولاند، اضافه کرد: در همین رابطه موارد دیگری هم طی ۴۰ سال گذشته روی داده به نحوی که همواره قرارداد‌هایی توسط دولت‌ها در مذاکرات مختلف نوشته شده و سپس قرارداد‌ها را به مجلس یا رهبری برای تایید ارائه کردند مانند بیانیه الجزایر یا برجام.

مسئول پانل سیاست خارجی عنوان کرد: مجلس در بیانیه الجزایر مجبور شد بیانیه‌ای را که دولت تهیه کرده بود، تایید کند؛ همین طور در برجام نیز مجلس مجبور شد مواردی را که دولت در مذاکرات به نتیجه رسانده بود، بدون تغییر و فقط با تعیین شرایطی، تایید کند که البته بسیاری از این شرایط هم توسط دولت عملیاتی نشدند.

وی در ادامه به ماجرای «مک فارلین» هم اشاره کرد و اظهار داشت: «مک فارلین» با توافق دولت ایران و آمریکا و بدون اطلاع امام، به کشورمان آمد؛ در واقع دولت در نظر داشت بعد از آمدن مک فارلین به ایران، امام را از سفر نامبرده مطلع کند تا به نوعی امام در برابر عمل انجام شده قرار گیرد.

سفیر اسبق ایران در اردن تاکید کرد: لذا با لحاظ کردن چنین سیاستی «مک فارلین» به ایران سفر کرد و وقتی به ایران آمد موضوع را به امام اطلاع دادند؛ به همین جهت در چنین شرایطی امام فقط خط قرمز تعیین کرد و بیان داشت که مسئولان سطح اول کشور با وی مذاکره نکنند.

وی سپس درباره اینکه درگام دوم دو موضوع استراتژی سیاست خارجی و مدیریت سیاست خارجی چگونه باید باشد هم گفت: یکی از بحث‌هایی که در پانل به آن اشاره می‌شود موضوع صلح و عدالت است یعنی چگونه باید استراتژی سیاست خارجی را پیش ببریم که صلح و عدالت با هم توام باشند به عنوان مثال صلحی که در قالب قطعنامه ۵۹۸، بیانیه الجزایر و حتی برجام اجرا شد، صلحی بدون عدالت بود.

مسئول پانل سیاست خارجی با بیان اینکه وقتی صلحی می‌خواهیم باید به موضوع معنویت هم در کنار عدالت توجه کنیم، تصریح کرد: برای اینکه بخواهیم عنوان کنیم که حکمرانی در بخش سیاست خارجی در ۴۰ ساله اول انقلاب موفق بوده یا نه باید هر پدیده‌ای را در دوره یاد شده به صورت مجزا بررسی کرد و بعد درباره آن نظر داد لذا بیان جمع بندی کلی در موضوع مورد اشاره کار بسیار سختی است.