حکمرانی خوب یا Good Governance که در ادبیات غربی رایج است، مد نظر ما نیست

دکتر مهدی غضنفری با بیان اینکه موضوع حکمرانی در ۴۰ سال گذشته در جمهوری اسلامی ایران موضوعی مورد غفلت بوده است، افزود: پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آنقدر شور و هیجان انقلابی زیاد بود که مسئولیت ها به سرعت توزیع شد، اما تجربه کشورداری وجود نداشت و متأسفانه به همین خاطر خیلی از منابع به هدر رفت. البته موفقیت‌های زیادی هم به دست آمد.

رئیس «مدرسه حکمرانی شهید بهشتی» ضمن اشاره به سخنان سردار سرتیپ احمد وحیدی، رئیس دانشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی در ابتدای مراسم، گفت: «حکمرانی اسلامی» با «حکمرانی خوب» یا همان Good Governance متفاوت است. متأسفانه برخی از پژوهشگران ما زیر چتر حکمرانی خوب مقاله‌شان را تنظیم کرده بودند که ما به آن اعتقاد کامل نداریم؛ چرا که در آن ایرادات اساسی وجود دارد.

دبیر «اولین همایش ملی حکمرانی اسلامی» ادامه داد: ما علاقه داریم حکمرانی متعالی یا حکمرانی اسلامی را به عنوان یک واژه تخصصی در جامعه نهادینه سازیم.

دکتر غضنفری از سخنرانان این همایش خواست تا به این نکته توجه کنند که: ما قرار است پاسخگوی مردم در مورد انتظاری که از حکومت اسلامی دارند، باشیم؛ چه در 40 سالی که گذشت و چه در 40 سالی که پیش روست. یعنی به جای برجسته کردن نکات مثبت فراوانی که در حکومت است چالش‌های بسیاری هم در پیش روی ماست که باید در جایی تجزیه و تحلیل شود.

وزیر اسبق صمت، وظیفه اصلی شکل‌گیری مدرسه حکمرانی شهید بهشتی را «جریان‌سازی برای تفکر در مورد ساختار حکومت» دانست و گفت: به عنوان مثال، خودروسازی را در نظر بگیرید که خودرو تولید می کند. طبیعتاً خودروساز سعی می‌کند تحقیق و توسعه (R&D) داشته باشد و خودروی بهتری تولید کند. بنابراین ما نیز در جمهوری اسلامی ایران نیازمند مکانی هستیم تا محققین و دانشمندان و اندیشمندان فارغ از جناح‌بندی‌های سیاسی، تفکر کنند که «چگونه بهتر می‌توانیم گام دوم انقلاب اسلامی را طی کنیم؟».

وی خاطرنشان کرد: پس هدف مدرسه حکمرانی شهید بهشتی، ضمن «نقد نظریه حکمرانی خوب»، پاسخ به سؤال «چگونه حکمرانی کنیم تا بتوانیم مردم را به سعادت برسانیم؟» است.

دبیر «اولین همایش ملی حکمرانی اسلامی» به چهار محور اصلی این همایش اشاره کرد و گفت: نخستین محور ، توصیف و تحلیل ۴۰ سال گذشته [گام اول انقلاب اسلامی] و بررسی افق‌های پیش رو در چارچوب گام دوم انقلاب است که به آن کمتر توجه شده و نیازمند کار بیشتری است. محور دوم، تبیین نظریه‌های حکمرانی است که به بحث «حکمرانی خوب» و «حکمرانی اسلامی» و ویژگی‌های آن‌ها می‌پردازد. محور سوم الزامات تحقق گام دوم انقلاب اسلامی و نهایتاً محور چهارم این همایش آموزش و ترویج حکمرانی است.

دکتر غضنفری با اشاره به لزوم آموزش حکمرانی به مسئولان، مدیران و مقامات کشور تأکید کرد: امیدواریم ساز و کاری فراهم شود تا هر کسی می‌خواهد در کشور مسئولیت حکمرانی بگیرد، حداقل به مدت دو الی سه هفته دوره‌های حکمرانی اسلامی را بگذراند تا آشنایی‌اش با این مقوله بیشتر شده و بتواند بر مسائل حکمرانی فایق بیاید.

وی ادامه داد: بنده مطمئن هستم آقای لاریجانی به این امر اشاره دارند که بسیاری از افرادی که اسفندماه به عنوان نماینده توسط مردم انتخاب و وارد مجلس خواهند شد، ممکن است چیز زیادی از قانون‌گذاری ندانند؛ آن‌ها آدم‌های خوبی هستند که برای چهار سال آینده در شهر خودشان به عنوان نماینده انتخاب شده‌اند و اکنون می‌خواهند مجموعه قوانینی را به تصویب برسانند که بعضاً کمک چندانی به بهبود وضعیت کشور نمی‌کند. به هر حال این‌ها موضوعاتی جدی است که مردم انتظار دارند در اینگونه همایش‌ها خیلی صریح و بی‌پرده مورد بحث قرار گیرند.

رئیس «مدرسه حکمرانی شهید بهشتی» در خصوص مقالات ارسال شده به این همایش بیان کرد: خوشبختانه ما در خلال برگزاری همایش با استقبال بسیار خوبی از پژوهشگران و جامعه علمی کشور مواجه شدیم و در فرصت کوتاهی که داشتیم بیش از ۱۵۰ مقاله دریافت شد که ۱۳۹ تای آن پذیرفته شده است.

وی همچنین به نشست‌های تخصصی (پنل) همایش اشاره کرد و گفت: امروز بعد از ظهر در کنار این همایش ۱۵ نشست تخصصی در محل سالن‌های مختلف دانشگاه عالی دفاع ملی، برگزار می‌گردد.

دبیر «اولین همایش ملی حکمرانی اسلامی» در خصوص سخنرانان کلیدی دعوت شده به این همایش نیز بیان کرد: سخنرانان کلیدی را هم از همه حوزه‌ها انتخاب کردیم. از سه قوه اصلی کشور: قوه مقننه، قوه قضاییه و قوه مجریه، از مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین ستاد کل نیروهای مسلح که در حقیقت از حکمرانان اصلی کشور هستند دعوت کردیم تا در مقابل مردم قرار بگیرند و در مورد اینکه «چگونه می‌شود بهتر حکمرانی کرد؟» نظرات خود را مطرح نمایند.

وزیر اسبق صمت به توضیح ترکیب مقالات ارسال شده به این همایش پرداخت و گفت: بیشترین مقاله را در حوزه اجتماعی داشتیم؛ در میان ۱۵۰ مقاله، 39 مقاله در حوزه اجتماعی بود. در حوزه اقتصادی 27 مقاله، سیاسی 19 مقاله، فرهنگی ۱۵ مقاله، دفاعی - امنیتی 17 مقاله، آموزش حکمرانی 18 مقاله، قانون و قضا، علم و فناوری و محیط زیست هم هرکدام 5 مقاله. این‌ها حوزه‌هایی است که امروز بعد ازظهر پنل‌هایی برای آن‌ها در نظر گرفته شده است. متخصصین کشور در ۱۵ حوزه، مسائل کشور را به بحث خواهند گذاشت.

وی ادامه داد: رویکرد ۳۰ درصد مقالات، مربوط به ۴۰ سال نخست انقلاب اسلامی است که این نشان می‌دهد ما همچنان نیاز داریم در ثبت تجربیات ۴۰ ساله نخست بکوشیم که متأسفانه بر روی آن خیلی کم کار شده است. ۷۰ درصد مقالات نیز مربوط به گام دوم انقلاب است که این خود یک خوشبینی را به ما می‌دهد که انشاءالله گام دوم را بسیار بهتر از گام نخست طی کنیم.

در پایان دکتر مهدی غضنفری ابراز امیدواری کرد، این همایش سرآغاز یک جریان گفتگو باشد؛ گفتگویی پیرامون مشکلات جامعه، ساختار حکومت، مهارت‌افزایی حکمرانان و ثبت و کسب تجربه در حوزه حکمرانی.