بررسی و تحلیل رویکرد‌های حکمرانی اسلامی در مواجهه با گفتمان مدرنیته

چکیده:  حکمرانی اسلامی در قالب یک گفتمان سنتی نسبت به حکمرانی های دیگر به عنوان یک شیوه حکومتی ویژه دارای مؤلفه هایی است که در برخی از آن‌ها با دیگر حکومت‌ها مشترک و در برخی از آنها دارای ویژگی‌های مخصوص به خود است. از این رو مواجهه این نوع از حکومت با گفتمان مدرنیته دست‌کم در برخی زمینه ها به آسانی دیگر حکومت ها نبوده و در این باره با چالش هایی رو به رو است. این جستار با استفاده از روش کتابخانه ای و رویکرد مقایسه‌ای به دنبال تحلیل این دو گفتمان در مواجهه با یکدیگر و ارائه راه حل هایی در رابطه با تضادهای میان این دو گفتمان است. به نظر می رسد از سویی، کنارگذاشتن یا کمرنگ کردن نقش دین در حکمرانی اسلامی دیدگاهی تفریطی و از سوی دیگر، پیش گرفتن رویه کنارگذاشتن یا بی توجهی به مدرنیته نیز دیدگاهی افراطی می‌باشد. لذا با توجه به ضرورت مؤلفه‌های قوام‌بخش حکمرانی اسلامی و نیز تعامل ناگزیر با مدرنیته، به نظر می رسد راهی دیگر از نوع اعتدال و هم‌گرایی میان این دو گفتمان را بایسته است. در تقابل میان دینی بودن یا همان اسلامیت حکومت با شاخصه های مدرنیته می‌توان دو شیوه، برگرفت یعنی در تضاد نا همسو، تغلیب دین را برگرفت و در تعارض قابل جمع، شیوه تعامل دوسویه را برگزید و نهایاتاً به روش یا شیوه انتخابی یا گزینشی روی آورد.