بررسی جایگاه مشارکت و رویکرد جامعه‌ای در برنامه‌های پنج‌ساله توسعه ج.ا.ا

چکیده:  برنامه‌های توسعه ملی مهمترین سند سیاستگذاری دولتها برای توسعه است. تحقق اهداف توسعه به میران زیادی به نقش آفرینی جامعه به طور عام و گروههای ذی نفع به طور خاص در تمامی فرایند تدوین و اجرای و نظارت بر برنامه های توسعه وابسته است. ضعف در این حوزه موجب گردیده تا برنامه‌ها اجماعی کمتری را پشتوانه خود داشته و از مشارکت جامعه برای توسعه بی بهره بمانند. از این رو ارزیابی برنامه‌های توسعه بر مبنای وجه جامعه‌ای و مشارکت اجتماعی، گام مهمی جهت پیشبرد توسعه است. با این توضیح مسئله اصلی، شناسایی علل ناکامی برنامه‌ها با ابتناء بر رویکرد جامعه‌ای و مشارکتی بودن برنامه است امری که با تجارب دیگر جوامع در حال توسعه مستند شده است. دستاوردهای این حوزه، نقطه اتکا خوبی برای آسیب‌شناسی برنامه‌ها و اصلاح و بازنگری در برنامه ریزی توسعه را فراهم می‌آورد. داده‌ها با روش کتابخانه‌ای و اسنادی گردآوری شده و با روش توصیفی-تحلیلی بررسی شده است. نتایج تحلیل بر ضعف شدید رویکرد جامعه‌ای برنامه‌های توسعه و احساس تعلق ناچیز جامعه به برنامه‌های توسعه دلالت دارد. با ابتنا بر این نقاط ضعف توصیه‌های راهبردی با محوریت نهادسازی برای جلب مشارکت جامعه در توسعه تدوین و ارائه شده است.